زنجیرۀ بلوکی در صنعت انرژی

زنجیرۀ بلوکی در صنعت انرژی

انرژی مهم‌ترین سرمایه در گردش جهان محسوب می‌شود. در واقع، تمام تاریخ تمدن بشری را می‌توان با دقت به‌عنوان یک پیگیری بی‌پایان، برای ارضای نیازهای رو به رشد انرژی بشر توصیف کرد. هر جهش بزرگ فناورانه ­ای که در طول تاریخ انجام داده‌ایم، به‌نوعی با کشف منابع جدید انرژی یا استفادۀ بهتر از منابع موجود، مرتبط بوده است. در همین حال، توانایی ما برای استفاده از منابع انرژی همیشه به ساخت، نگهداری و مدیریت زیرساخت‌ها بستگی دارد.

اینجاست که زنجیرۀ بلوکی می‌تواند بیشترین تأثیر خود را بر این بخش داشته باشد، به‌ویژه در ترکیب با سایر فناوری‌های نوآورانه که در حال حاضر در حال تغییر تولید، توزیع و مصرف انرژی هستند. زنجیرۀ بلوکی برای پایه‌گذاری شبکه انرژی آینده عالی است.

مشکلات امروزی صنعت انرژی

بخش انرژی، یک صنعت چند وجهی است که طیف متنوعی از شرکت‌ها را در سطوح مختلف پشتیبانی می‌کند. اکتشاف و استخراج سوخت‌های فسیلی، تولید برق و توزیع انرژی، تنها گوشه ای از زیر بخش‌های صنعت انرژی است. چنین پیچیدگی مستلزم راه‌حل‌های قابل ‌اعتماد برای هماهنگی عملیات و پشتیبانی از زنجیره‌های تأمین چندسطحیِ پیچیده است. صنعت انرژی نیز به‌شدت تحت نظارت است، بنابراین بازیگران صنعت باید از رعایت مقررات در سطح منطقه‌ای و جهانی اطمینان حاصل کنند. چالش دیگر ناشی از نیاز روزافزون به حمایت از انرژی پاک و پایداری است. خوشبختانه، زنجیرۀ بلوکی برای رسیدگی به بسیاری از مشکلات صنعت انرژی مناسب است.

مزایای زنجیرۀ بلوکی در بخش صنعت انرژی

1. کاهش هزینه

بخش انرژی معمولاً متکی به شبکه‌های پیچیده و زنجیره‌های تأمین شامل شرکت‌کنندگان متعدد است. به‌عنوان‌ مثال، تولید و توزیع نفت شامل مراحل مختلفی از جمله اکتشاف، استخراج، پالایش، حمل‌ونقل و بازاریابی است. فناوری زنجیرۀ بلوکی می‌تواند به سازمان‌دهی طرف‌های مختلف دخیل در آن فعالیت‌ها کمک کند، بنابراین ارتباطات بدون اصطکاک، سرعت بخشیدن به فرآیندها و حذف ناکارآمدی‌ها سراسر زنجیرۀ تأمین را تضمین می‌کند. چنین بهینه‌سازی‌ هایی می‌تواند منجر به ‌صرفه‌جویی قابل‌توجهی در هزینه­ های یک سازمان شود.

2. بهبود شفافیت

یکی دیگر از ویژگی‌های ارزشمند زنجیرۀ بلوکی در انرژی، توانایی آن در بهبود شفافیت در شبکه‌ای متشکل از چندین طرف است. از آنجایی ‌که هر عضو در شبکۀ زنجیرۀ بلوکی معین، رونوشتی از دفتر کل زنجیرۀ بلوکی را در اختیار دارد، اطلاعات ثبت‌شده در آن دفتر به‌راحتی قابل تأیید است. علاوه بر این، تغییرناپذیری زنجیرۀ بلوکی تضمین می‌کند که سوابق ذخیره‌شده در دفتر کل، قابل‌تغییر نیستند و همچنین می‌تواند انطباق مقررات در سراسر صنعت را بهبود بخشد.

کلیۀ این ویژگی‌ها را می‌توان بدون اینکه شرکت‌ها مجبور به کنار گذاشتن کنترل داده‌های حساس خود شوند، به دست آورد. این امر در صنعتی که به‌شدت به اسرار تجاری متکی است بسیار مهم است.

3. عدم تمرکز و قابلیت برنامه‌ریزی

ماهیت غیرمتمرکز بودن زنجیرۀ بلوکی به این معنی است که شبکه‌های همتا به همتا که توسط این فناوری تأمین می‌شوند، می‌توانند بدون نیاز به نظارت یک مقام مرکزی به فعالیت خود ادامه دهند. همچنین، تراکنش‌های بین شرکت‌کنندگان شبکه را می‌توان به‌صورت برنامه‌ریزی، از طریق قراردادهای هوشمند تنظیم کرد. این امر نشان‌دهندۀ سطح امنیتی است که می‌توان در چنین سیستم‌هایی به دست آورد، اما این ویژگی ایده‌ای را ارائه می‌دهد که چگونه زنجیرۀ بلوکی می‌تواند از نوآوری در سراسر بخش انرژی پشتیبانی کند.

زنجیرۀ بلوکی در بخش انرژی می‌تواند به تسریع پذیرش کنتورها و شبکه‌های هوشمند جهت استفادۀ کارآمدتر از انرژی کمک کند. همچنین، این فناوری می‌تواند به اتصال مستقیم کاربران نهایی به شبکه کمک کند.

4. دیجیتالی شدن

یکی دیگر از ویژگی‌های جالب فناوری زنجیرۀ بلوکی، توانایی آن در دیجیتالی کردن دارایی‌های فیزیکی است. با کمک قراردادهای هوشمند، هر دارایی را می‌توان دیجیتالی کرد و در یک زنجیرۀ بلوکی به شکل توکن ذخیره نمود. این ویژگی این پتانسیل را دارد که تجارت کالاهای انرژی را متحول کند و راه‌های جدیدی را برای مردم؛ جهت تجارت انرژی مازاد، اعتبارات استخراج کربن و سایر موارد ایجاد کند.

چگونه می‌توان زنجیرۀ بلوکی را در بخش انرژی پیاده‌سازی کرد؟

با توجه به مزایای بالقوه زنجیرۀ بلوکی برای صنعت انرژی، تعجب‌آور نیست که شرکت‌ها علاقه زیادی به این فناوری نشان دهند. در ادامه برخی از بهترین موارد استفاده از زنجیرۀ بلوکی در انرژی ذکر می­شود:

• توزیع عمده انرژی

فناوری زنجیرۀ بلوکی می‌تواند نحوۀ دریافت برق توسط کاربران نهایی را تغییر دهد. سیستم‌های مبتنی بر زنجیرۀ بلوکی می‌توانند با اتصال مستقیم کاربران به شبکه، نیاز به خرده‌فروشان را از بین ببرند. به ‌این ‌ترتیب، کاربران می‌توانند برق را با قیمت عمده‌فروشی دریافت کنند، که به‌طور قابل‌توجهی قبض آب و برق آن‌ها را کاهش می‌دهد.

یکی از شرکت‌هایی که برای حل این مشکل کار می‌کند، Grid+ است. Grid+ که از تیم ConsenSys منشعب شده است، یک شرکت توزیع انرژی مبتنی بر فناوری زنجیرۀ بلوکی است. این شرکت به دنبال استفاده از سیستم‌های مبتنی بر زنجیرۀ بلوکی، برای مدیریت خدماتی مانند صورت­حساب و اندازه‌گیری مصرف انرژی است که معمولاً توسط خرده‌فروشان انجام می‌شود.

• تجارت انرژی همتا به همتا

با توجه به رشد قابل‌توجه قابلیت‌های ذخیرۀ انرژی در چند سال آینده، چشم‌انداز توزیع برق می‌تواند شاهد تحولات بزرگ‌تری نیز باشد. خانوارهایی که به سیستم‌های منبع تغذیۀ مستقل متکی هستند، از این شانس برخوردار هستند که انرژی اضافی خود را به شبکه بفروشند. زنجیرۀ بلوکی می‌تواند با تقویت شبکه‌های همتا به همتای تأمین‌کنندگان و خریداران برق، این مفهوم را یک گام جلوتر ببرد. پلتفرم‌های مبتنی بر زنجیرۀ بلوکی می‌توانند برای ردیابی ذخایر انرژی و همچنین انجام معاملات بین مصرف‌کنندگان و تأمین‌کنندگان انرژی با کمک قراردادهای هوشمند مورد استفاده قرار گیرند.

همراه با پیشرفت‌های مستمر در طراحی باتری‌ها، توسعۀ چنین پلتفرم‌هایی می‌تواند کلیدی برای دستیابی به پذیرش گستردۀ انرژی‌های تجدیدپذیر باشد.

• توکن ­سازی انرژی

این تغییر احتمالی به یک پویایی عرضه و تقاضای جدید را، می‌توان با کمک توکن‌سازی محتمل‌تر کرد.

«دیجیتالی کردن» انرژی مازاد به‌عنوان توکن‌هایی که به‌راحتی قابل معامله یا تبدیل مجدد به تأمین انرژی هستند، می‌تواند شیوه دسترسی، دریافت و استفاده مصرف‌کنندگان از انرژی را متحول سازد. در نتیجه، می‌تواند طرح‌های راحت پرداخت (pay-as-you-go) را فعال کند و باعث ظهور انواع جدیدی از بازارها شود که در آن «توکن‌های انرژی» به‌عنوان کالا مبادله می‌شوند.

توکن‌سازی همچنین می‌تواند با ساده‌سازی صدور، توزیع و تبادل اعتبارات کربن، به ردیابی و کاهش انتشار کربن کمک کند.

• وسایل نقلیۀ الکتریکی

مفاهیم فوق را می‌توان برای ساخت پایۀ اکوسیستم خودروهای الکتریکی آینده به کار برد. زنجیرۀ بلوکی در بخش انرژی می‌تواند برای تأمین انرژی شبکه‌های ایستگاه‌های شارژ و وسایل نقلیۀ متصل شرکت‌کننده در یک اقتصاد مشترک استفاده شود. در چنین اقتصادی، تراکنش‌ها با استفاده از توکن‌های انرژی انجام می‌شوند که می‌توانند در ایستگاه‌های شارژ، خرج یا توسط رانندگان و وسایل نقلیه خودران مبادله شوند.

• پاداش استفاده از انرژی‌های تجدید پذیر

استفاده از انرژی‌های پاک و تجدیدپذیر نیاز به انگیزه دارد تا انرژی‌های تجدیدپذیر به قابلیت تجاری دست یابند. یارانه‌ها و معافیت‌های مالیاتی برخی از اقداماتی هستند که دولت‌ها به‌طور سنتی برای تحریک فعالیت تجاری در یک بخش خاص از آن‌ها استفاده می‌کنند. در همین حال، فناوری زنجیرۀ بلوکی می‌تواند راهی برای تشویق پذیرش در سطح مصرف‌کننده ارائه دهد. به‌­ویژه، شرکت‌ها می‌توانند به مشتریان خود با استفاده از توکن‌های انرژی جهت انتخاب منابع انرژی پاک پاداش دهند.